Zarys historii budowy, eksploatacji i likwidacji Kopalni Węgla Kamiennego „1 Maja”

Obszar Górniczy KWK 1 Maja wyznaczony był w południowym krańcu synkliny Chwałowickiej, pomiędzy nasunięciem Michałkowickim, a Orłowskim. Powierzchnia kopalni zlokalizowana była w Wichwach - obecnej dzielnicy Wodzisławia Śląskiego. 

Złoże kopalni charakteryzowało się bardzo silną gazowością ( IV kategoria zagrożenia metanowego ), pokładami o średniej miąższości około 1,0 m, przy czym eksploatację prowadzono systemem ścianowym w pokładach o wysokości od 0,7 m. Zanieczyszczenie węgla w nadawie do zakładu przeróbczego dochodziło do 40 %. Nachylenie pokładów sięgało 40 stopni, temperatura skał na poz. 850 wynosiła ok. 35 stopni, a na poz. 1040 ok. 44 stopnie. Pył węglowy zaliczony był do klasy B zagrożenia pyłowego. W latach 90-tych pojawiło się zagrożenie tąpaniami.  

W części Kopalni ( partia D ) występowało, spowodowane solami radu i baru, zagrożenie radiologiczne.

Obszar górniczy dochodził do około 56 km kwadratowych, a najdalsze ściany oddalone były od szybów zjazdowych, wentylacyjnych i wydobywczych ponad 6 km.



ROK 1950

• Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów podjął uchwałę o rozwoju Rybnickiego Okręgu Węglowego i budowie KWK „Mszana”.
  
  
  
  ROK 1951

• Wykonano pierwsze wykopy pod budynki i budowle urządzeń powierzchni Kopalni „Mszana”.
• Dyrektorem Kopalni w budowie został mianowany inż. Leszek Kropaczek.
  
  
  
  ROK 1952
• Luty - przystąpiono do głębienia szybu II.
• II kw. - rozpoczęto budowę bocznicy kolejowej Kopalnia – Wodzisław Śl. o dł. 4,2 km oraz przystąpiono do głębienia szybu I-go.
• Kwiecień – w szybie II na gł. 30 m natrafiono na silną kurzawkę. Opanowano ją bez zamrażania górotworu.
  
  
  
  ROK 1953
• Ukończono budowę ujęcia wody pitnej w „Biadaczowie” – dzielnicy ówczesnych Wilchw.
• Grudzień – rozpoczęto głębienie szybu III w Mszanie. 
  
  ROK 1954
• Ukończono głębienie szybu II do poziomu 410m.
• Maj – z szybu I rozpoczęto roboty górnicze na poz. 280 m.
• czerwiec : 
  
  -  nastąpiło dwukrotne zapalenie metanu przy robotach strzelniczych,
  
  -  wprowadzono odpalanie ładunków materiałów wybuchowych z powierzchni przyszłej kopalni.
• Grudzień – oddano do użytku budynek administracyjny Kopalni. 
  
  ROK 1955
• Ukończono głębienie szybów - I - wydobywczego i II – wentylacyjnego - oba do poz. 410.
• Wstrzymano głębienie szybu III z uwagi na występującą bardzo silną kurzawkę.
• Uzyskano pierwsze przebicie wentylacyjne na poz 280m pomiędzy szybami I i II.
• 5 maja – ze stacji kolejowej Wodzisław Śl. na kopalnię przyjechał pierwszy pociąg.
  
  
  
  ROK 1956
• Uzyskano przebicie wentylacyjne na poz 410 m pomiędzy szybami I i II .
• Ukończono następujące obiekty :
  - stację ratownictwa górniczego,
  - remizę strażacką,
  - parowozownię,
  - nastawnie kolejowe na bocznicy,
  - budynki maszyn wyciągowych szybów I i II,
  - wieżę szybową szybu II,
  - budynek wentylatorów szybu II,
  - chłodnię kominową,
  - Dom Górnika,
• Na szybie II po zakończeniu montażu maszyny wyciągowej o mocy 750 kW ( prod. NRD ) uruchomiono wyciąg pionowy.
• Nastąpiła zmiana na stanowisku Dyrektora Kopalni. Dotychczasowy Dyrektor inż.L.Kropaczek przeszedł do pracy w WUG, a stanowisko po nim objął inż. Józef Albiński.
  
  ROK 1957
• Dla bezpiecznego urabiania węgla (b. duże stężenia CH4) uruchomiono ładownię CARDOX.
• Poważnymi przeszkodami w budowie Kopalni były: 
  
  - niedostateczna ilość sprężonego powietrza, 
  -  częste braki wozów spowodowane małą wydolnością urządzeń odstawczych na powierzchni i samego szybu, 
  -  brak przewozu lokomotywowego na dole kopalni,
  -  brak maszyn i urządzeń z napędem powietrznym niezbędnych w warunkach wysokiej metanowości kopalni,
  w tej sytuacji postanowiono czasowo wprowadzić transport konny na dole kopalni.
• Na szybie I - wydobywczym całkowicie zakończono montaż maszyny wyciągowej klatkowej.
• Ukończono montaż rozdzielni głównej 20/6 kV.
• Przedsiębiorstwo Montażu Urządzeń Górniczych. postawiło w ciągu zaledwie około 70 godzin 70 – metrową wieżę wyciągową szybu I.
• Ukończono głębienie szybu IV – wentylacyjnego w Wodzisławiu w pobliżu sanatorium.
• Wykonano połączenie wentylacyjne pomiędzy szybami I i II na poz. 245m.
• Na powierzchni uruchomiono pierwszą sprężarkę powietrzną wirową TK-15 o wydajności 15 000 m3 na godz.
• Dzięki inicjatywie organizacyjnej kolegów J. Jastrzębskiego, J. Matysiaka oraz E. Żura, założone zostało Koło SITG przy KWK 1 Maja.
  
  
  
  ROK 1958
• W drugim półroczu nastąpiło sukcesywne wprowadzanie do transportu dołowego lokomotyw typu „Jung”, napędzanych sprężonym powietrzem. Tym samym wyeliminowano uciążliwy transport przy pomocy kołowrotów i koni.
• Inż. J. Albiński odwołany został ze stanowiska Dyrektora. Nowym Dyrektorem Kopalni mianowano mgr inż. Jana Matysiaka.
• Wprowadzono tzw. centralne strzelanie z powierzchni kopalni, które realizowane było po wyjeździe całej załogi z podziemi.
• Zakończono głębienie szybu V do poz. 280 m.
• W celu zasilania napędów lokomotyw dołowych, na powierzchni uruchomiono dwie sprężarki wysokoprężne – tłokowe - na ciśnienie 200 atm. każda o wydajności 600 m3 na godz.
  
  ROK 1959
• 22 marca w zajezdni lokomotyw na poz. 280 m podczas naprawiania elektrycznej lampy górniczej nastąpił wybuch metanu.
• 11-czerwca - podczas drążenia przekopu równoległego do przekopu północnego na poz. 280 m w chwili odpalania otworów strzałowych nastąpiło zapalenie metanu. W gaszeniu pożaru brali między innymi udział ratownicy z Czechosłowacji.
• W drugiej dekadzie września zakończono głębienie szybu III.
• 23 września - w przekopie płd. na poz 280 m – prowadzonym z szybu V do szybu I, nastąpił wybuch metanu podczas rozsadzania bloku skalnego. Powodem wybuchu był „fukacz” spągowy w miejscu rozsadzanego bloku. W efekcie wybuchu nastąpiło częściowe zrzucenie obicia wieży szybowej #V.
• 6-października – w przekopie zach. poz. 280 m – przez szczeliny z wnęki wiertniczej wdarła się kurzawka z metanem. Przy dopływie ok. 6 m3/min częściowo przytopiony został poziom 410 m. Po dwóch dobach nastąpiło samopodsadzenie przekopu zach. i zanik dopływu wody. Dla odwodnienia poziomu 410 ze względu na brak w Polsce silników ognioszczelnych o wymaganych mocach - zainstalowano we wlotach szybu I ( na podstawie opinii GIG i za zgodą OUG ) stację pomp napędzanych silnikami budowy zwykłej.