ROK 2006



XXXII DNI TECHNIKI

ROP’ 2006 


INFORMACJA I WNIOSKI Z XXIII SEMINARIUM NA TEMAT „ZWALCZANIE ZAGROŻENIA METANOWEGO ORAZ 

WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ - TEORIA I PRAKTYKA”, które odbyło się w Rybniku 26. października 2006 r. w ramach 

XXXII DNI TECHNIKI ROP `2006



Kolejne XXXII DNI TECHNIKI ROP `2006 umożliwiły zorganizowanie następnego seminarium naukowo – technicznego na temat: „ZWALCZANIE ZAGROŻENIA META-NOWEGO ORAZ WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ”, które odbyło się 26. października 2006 r. w Rybniku w Centrum Kształcenia Inżynierów Politechniki Śląskiej. Uczestniczyli przedstawiciele: 



- kopalń Kompanii Węglowej S.A., Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., Katowickiego Holdingu Węglowego S.A., Południowego Koncernu Węglowego S.A., Ostravsko Karvinske Dole DPB a.s. Republika Czeska i z innych kopalń – 40 osób, 

- Wyższego i Okręgowych Urzędów Górniczych - 4 osoby, 

- Politechniki Śląskiej Gliwice, Akademii Górniczo – Hutniczej Kraków, Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Śląskiego Katowice i Sosnowiec, Głównego Instytutu Górnictwa Katowice i Kopalni Doświadczalnej „Barbara” Mikołów, Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Kraków, Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa EMAG Katowice, Państwowego Instytutu Geologicznego Sosnowiec, Wyższej Szkoły Górniczej TU Ostrawa - razem 35 osób, 

- Centralnej i Okręgowych Stacji Ratownictwa Górniczego, Głównej Stacji Ratownictwa Górniczego Ostrawa – 5 osób, 

- innych instytucji i firm współpracujących z górnictwem węglowym – 29 osób. 



Łącznie w seminarium uczestniczyło 113 osób, w tym 8 osób z Republiki Czeskiej i jedna osoba z Australii. 



Obrady rozpoczął vice Prezes Zarządu Oddziału SITG w Rybniku Pan mgr inż. Adolf Sosna. Następnie Dyrektor Centrum Kształcenia Inżynierów Politechniki Śląskiej w Rybniku Pan Prof. dr hab. inż. Joachim Kozioł przedstawił działalność dydaktyczną i organizacyjną w Centrum, zamierzenia i dalsze perspektywy rozwoju tego ośrodka. Prowadzenie obrad seminarium powierzono Panu dr. inż. Kazimierzowi Trzasce i Panu mgr. inż. Janowi Kurzydymowi. 



Materiały seminaryjne opublikowane zostały wcześniej i wydane przez Instytut Eksploatacji Złóż Politechniki Śląskiej. Zeszyt seminaryjny (ISBN 83-914463-9-5, 182 strony) zawiera wnioski z poprzedniego XXII seminarium z 2005 r. oraz 13 referatów wygłoszonych na XXIII seminarium. Problematyka referatów dotyczy zwalczania zagrożenia metanowego oraz wyrzutami gazów i skał w kopalniach węgla, w szczególności: metod prognozowania tych zagrożeń, doświadczeń przy ich zwalczaniu w kopalniach polskich, czeskich i australijskich, konieczności wypracowania dalszych metod ich zwalczania. W załączeniu podajemy spis treści zeszytu seminaryjnego. 



Treść wygłoszonych referatów oraz dyskusja uczestników seminarium pozwalają na sprecyzowanie następujących stwierdzeń i wniosków: 



1. Za celowe uznano prowadzenie dalszych badań zmierzających do walidacji stosowanej metody oznaczania metanonośności pokładów węgla. 



2. Uszczegółowić należy badania dotyczące określania wpływu metanonośności pokładów, właściwości skał otaczających, tektoniki złoża i petrografii węgla (zwłaszcza koksowego) na kształtowanie się wydzielania metanu do wyrobisk drążonych i eksploatacyjnych. 



3. Ukierunkować i rozszerzyć należy badania geologiczne dotyczące tektoniki złoża, petrografii węgla, genezy i hydrochemii wód kopalnianych oraz paleotemperatur celem wykrycia prawidłowości istotnych przy rozpoznawaniu potencjalnych stref zagrożenia wyrzutami. 



4. Uintensywnić badania celem wypracowania wieloparametrycznej metody identyfikacji zagrożenia wyrzutami metanu i skał dla Zagłębia Górnośląskiego. Zweryfikować doświadczenia uzyskane w Zagłębiu Dolnośląskim, w południowej części Zagłębia Górnośląskiego oraz w innych zagłębiach za granicą. 



5. Przeanalizować możliwość wykorzystania doświadczeń z innych zagłębi zagranicznych dotyczących znacznego zwiększenia efektywności odmetanowania złoża. 



6. Podjąć dalsze prace badawcze celem opracowania zintegrowanego systemu monitoringu wentylacyjno - metanowego, pożarowego oraz wyrzutami metanu i skał dla wyrobisk przygotowawczych i eksploatacyjnych. 



7. Podjąć prace badawcze, konstrukcyjne i wdrożeniowe w zakresie zwiększenia szybkości wykonywania otworów odmetanowania i długich otworów badawczych, zwłaszcza z wyrobisk drążonych. 



8. W szkoleniu załogi odnośnie stosowania sprzętu ochrony dróg oddechowych uwzględnić aspekt psychologiczny stałego posiadania przy sobie tego sprzętu. Do prowadzenia szkoleń wyznaczać tylko osoby przygotowane pod względem fachowym i pedagogicznym. 



Uczestnicy seminarium podkreślają konieczność bezpośredniej wymiany informacji i doświadczeń dotyczących zwalczania różnych zagrożeń w kopalniach węgła. Uzasadnia to celowość organizowania niniejszego seminarium oraz podobnych konferencji. Dotychczasowy długoletni cykl tych spotkań, organizowanych w ramach DNI TECHNIKI ROP, wnosi duże wartości poznawcze i praktyczne w proces przepływu doświadczeń praktyków, jednostek badawczych, służb ratownictwa oraz jednostek nadzoru górniczego. 






Uczestnicy seminarium proponują by niniejsze wnioski przekazać do: 



- Kompanii Węglowej S.A. Katowice, Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. Katowice, Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Jastrzębie Zdrój, Południowego Koncernu Węglowego Jaworzno, Ostravsko Karvinske Dole DPB a.s. Republika Czeska, 

- Wyższego Urzędu Górniczego i Okręgowych Urzędów Górniczych, 

- instytutów branżowych i PAN to jest do GIG Katowice, GIG KD „Barbara” Mikołów, IMG PAN Kraków, CEiAG „EMAG” Katowice, CMG „KOMAG” Gliwice, 

- Komisji ds. Zagrożenia Metanowego oraz Wyrzutami Gazów i Skał w Podziemnych Zakładach Górniczych przy WUG Katowice, 

- Komisji ds. Zagrożeń Atmosfery Kopalnianej i Klimatyzacji w Podziemnych Zakładach Górniczych przy WUG Katowice, 

- Komisji Górniczej PAN Oddział w Katowicach, 

- wyższych uczelni, to jest do: Akademii Górniczo Hutniczej Kraków - Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Politechniki Śląskiej Gliwice - Wydział Górnictwa i Geologii, Politechniki Wrocławskiej - Wydział Górnictwa, Geologii i Geoinżynierii, Uniwersytetu Śląskiego - Wydział Nauk o Ziemi - Sosnowiec, Wyższej Szkoły Górniczej – TU Ostrawa - Wydział Górniczo Geologiczny, 

- Centralnej i Okręgowych Stacji Ratownictwa Górniczego, Głównej Stacji Ratownictwa Górniczego w Ostrawie, 

- Zarządu Głównego SITG, Katowice. 







Seminaryjna Komisja Wniosków pracowała w składzie: 



Przewodniczący: Dr hab. inż. Marian Kolarczyk, Prof. Pol. Śląskiej, Gliwice, 

Członkowie: Dr inż. Antoni Jakubów, JSW S.A., Jastrzębie Zdrój, 

Dr inż. Eugeniusz Krause, GIG KD „Barbara”, Mikołów, 

Dr inż. Władysław Mikołajczyk, AGH, Kraków, 

Mgr inż. Eugeniusz Penkała, OSRG Wodzisław. 




Za Komisję Wniosków 

Dr hab. inż. Marian Kolarczyk 

Prof. Pol. Śląskiej









XXIII SEMINARIUM

ZWALCZANIE ZAGROŻENIA METANOWEGO ORAZ WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ – TEORIA I PRAKTYKA 





Rada Programowa:

dr hab. inż. Józef Sułkowski, prof. Pol. Śl. - przewodniczący

dr inż. Henryk Badura

dr hab. inż. Marian Kolarczyk, prof. Pol. Śl.

dr hab. inż. Stanisław Nawrat, prof. AGH

mgr inż. Jan Kurzydym

mgr inż. Adolf Sosna



Rybnik, 26 października 2006 r.

ORGANIZATORZY SEMINARIUM

Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa Oddział w Rybniku

Koło Zakładowe SITG KWK „Chwałowice”

Zakład Aerologii i Bezpieczeństwa Górniczego Politechniki Śląskiej

Centrum Kształcenia Inżynierów Politechniki Śląskiej w Rybniku



SPONSORZY SEMINARIUM

Przedsiębiorstwo Kompletacji i Montażu Systemów Automatyki „Carboautomatyka” S.A. Tychy

Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.



WYDAWCA

Instytut Eksploatacji Złóż

Wydział Górnictwa i Geologii

Politechniki Śląskiej

44-100 Gliwice, ul. Akademicka 2

tel.: (0-32) 237-13-52 fax: (0-32) 237-18-19



KOMITET ORGANIZACYJNY

Prof. dr hab. inż. Joachim Kozioł

Dr hab. inż. Marian Kolarczyk, prof. Pol. Śl.

Dr inż. Piotr Pierzyna

Mgr inż. Jan Syty

Janina Janik




SPIS TREŚCI


Str.


INFORMACJA I WNIOSKI Z XXII SEMINARIUM – Zwalczanie zagrożenia cieplnego w kopalniach – teoria i praktyka z 2005 r. ............... 



1.  
BADURA H. - Propozycja nowych miar wielkości zagrożenia metanowego .... 


2.  
DZIURZYŃSKI W., KRAWCZYK J., PAŁKA T. - Transport mieszaniny powietrza i metanu w wyrobiskach kopalni „Zofiówka” po wyrzucie w chodniku transportowym

3.  
FRĄCZEKR.-Uwagi do bezpośredniej metody oznaczenia metanonośności pokładów węgla


4.  
HUDEČEK V., MICHALČÍK P., URBAN P. - The evaluation of measures determined for the face No. 41 622/1 in a seam exposed to coal and gas outbursts ......... 



5.  
JURA D. - Analiza metanowości i geologiczna ocena zagrożenia gazogeodynamicznego w wybranych pokładach węgla KWK „Pniówek” .. 



6.  
KRAUSE E. - Kształtowanie się zagrożenia metanowego oraz wyrzutami metanu i skał w pokładzie 409/4 w partii D w KWK „Zofiówka”  


7.  
MAJCHERCZYK T. - Występowanie zagrożenia wyrzutowego a wytrzymałość ośrodka skalnego  


8.  
NAWRAT S., NAPIERAJ S. - Metoda projektowania systemu kompleksowego zwalczania zagrożenia metanowego w ścianach w kopalniach węgla kamiennego


9.  
PLUTA I., ŚLASKI R., ORAWSKI K. - Tektoniczne i genetyczne uwarunkowania występowania wyrzutów gazów i skał w kopalniach „Pniówek” i „Zofiówka”  


10.  
PLUTA I. - Uwagi o genezie zjawisk gazogeodynamicznych w przystropowych utworach karbonu kopalni „Pniówek” w świetle rozpoznania genetycznego wód oraz metanonośności  


11.  
SPORYSZ G., PIĄTKOWSKI S., KULAWIK M. - Metoda CBIDGP prognozowania metanowości bezwzględnej wyrobisk wybierkowych w oparciu o badania desorbometryczne ciśnienia złożowego gazu  



12.  
SUŁKOWSKI J. - O odporności wentylacji lutniowej tłoczącej na oddziaływanie wyrzutu metanu i skał na przykładzie chodnika d-6 w KWK „Zofiówka”  


13.  
TRENCZEK S. - Neutralizacja skutków wystąpienia inicjałów dyskretnych zapłonu metanu  



Referat przedstawił także: 

Dr inż. L. ŁUNARZEWSKI - Nowoczesne metody zwalczania zagrożeń gazowych i wyrzutowych





Temat referatu, który zaproponował dr inż. L. Łunarzewski: 

"Nowoczesne metody zwalczania zagrożeń gazowych i wyrzutowych"

_______________________________________________________________________________________________________________________



Program XI Konferencji Naukowo-Technicznej

OCHRONA ŚRODOWISKA NA TERENACH GÓRNICZYCH W SUBREGIONIE ZACHODNIM

WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO.

Konferencja odbyła się: 20.10.2006.



Godz. 815 Rejestracja uczestników konferencji, wydawanie materiałów konferencyjnych.

Godz. 900 Powitanie uczestników i otwarcie konferencji – Prezydent Miasta Jastrzębie Zdrój – Marian Janecki



Godz. 905 - 1050 SESJA I



Odpady górnicze, ochrona powierzchni, rewitalizacja, zagospodarowanie terenów poprzemysłowych.


Przewodniczą: 
mgr Marian Janecki 
- 
Prezydent Miasta Jastrzębie Zdrój


dr Jan Dulewski 
- 
V-ce Dyrektor Departamentu OSG WUG w Katowicach


mgr inż. Tadeusz Skatuła 
- 
V-ce Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku


dr hab. Bernard Palowski 
- 
Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska 

i Utylizacji Odpadów PAN o. Katowice




Przewidywany czas referowania artykułów – 15 min.


1. 
dr hab. Bernard Palowski 
PAN o. Katowice 
► 
Komunikat Komisji Ochrony Środowiska i Utylizacji Odpadów

Państwowej Akademii Nauk Oddział w Katowicach.

2. 
dr Jan Dulewski, 

mgr inż. Bogusława Madej 
WUG Katowice 
► 
Aktualny stan prac w zakresie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego 

i Rady w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu

wydobywczego.

3. 
dr inż. Ewa Augustyniak-Olpińka, mgr inż. Sylwia Brzezicka 
Politechnika Śląska 
► 
Wybrane problemy gospodarki odpadami w górnictwie węgla kamiennego

w dokumentach strategicznych.

4. 
inż. Wiesława Zygmaniak  
UM Jastrzębie Zdrój 
► 
Stan środowiska w Jastrzębiu Zdroju

5. 
mgr inż. Jacek Herok 
UM Rybnik 
► 
Rewitalizacja terenów pogórniczych w Niedobczycach i Niewiadomiu.

6. 
mgr inż. Bożena Puskarczyk 
UM Żory 
► 
Park Cegielnia – rekultywacja i zagospodarowanie terenu byłego 

wyrobiska pocegielnianego w Żorach przy ul. Folwareckiej.

7. 
mgr inż. Andrzej Badaj,

inż. Leszek Bednorz,

mgr Wojciech Bąk 
KWK Marcel 
► 
Poprawa stanu krajobrazu miasta Radlina na przykładzie 

bryły rekultywacyjnej z odpadów pogórniczych KWK Marcel.

8. 
dr inż. Mieczysław Lubryka,

mgr inż. Waldemar Busse 
KWK Jas-Mos 
► 
Wybrane budowy prowadzone przez KWK Jas-Mos z zastosowaniem

mas skalnych, - czy odpadów?




Godz. 1050 - 1130 Przerwa



Godz. 1130 – 1330 SESJA II

Wody kopalniane, ochrona wód powierzchniowych, gospodarka wodna, przeciwpowodziowa,

zagadnienia różne.


Przewodniczą: 
prof. dr hab. inż. Franciszek Plewa 
- 
Politechnika Śląska


inż. Józef Cyran 
- 
V-ce Prezydent Miasta Rybnik


Andrzej Bartela 
- 
V-ce Prezydent Miasta Racibórz


mgr inż. Adolf Sosna 
- 
V-ce Prezes Zarządu Oddziału SITG w Rybniku



1. 
dr Irena Pluta, 

mgr inż. Ryszard Badurski,

mgr inż. Gabriel Przeliorz,

mgr inż. Krzysztof Plonka 
GIG



KWK Zofiówka


► 
„Technologia oczyszczania wód kopalni Zofiówka z baru i izotopów radu”

2. 
prof. dr hab. inż. Franciszek Plewa,

dr Irena Pluta,

mgr inż. Rafał Jendruś 
Politechnika Śląska

GIG 
► 
„Charakterystyka wód wybranych zbiorników wodnych powstałych w procesach doszczelniania zrobów mieszaninami popiołowo-wodnymi”

3. 
dr Irena. Pluta

mgr inż. Andrzej Badaj,

mgr Adam Marcol 
GIG

KWK Marcel 
► 
„Możliwość ograniczenia zrzutu wód zasolonych z kopalni Marcel”

4. 
mgr inż. Rafał Łagosz 
RZGW 
► 
Charakterystyka i zaawansowanie procesu inwestycyjnego zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny”

5. 
mgr inż. Rafał Łagosz,

mgr inż. Jarosław Kawulak 
RZGW 
► 
„Zagospodarowanie polderu Buków i jego wpływ na dotychczasowe wezbrania na rzece Odrze”

6. 
mgr inż. Jacek Pustelnik,

mgr inż. Grzegorz Mrowiec

Krzysztof. Grzywiński 
PGWiR SA 
► 
„Zasolenie wód powierzchniowych w rejonach górniczych na przykładzie zlewni Odry”

7. 
Film PGWiR S.A. 
PGWiR SA 
► 
Krajobraz odzyskany

8. 
Andrzej Adamczyk 

► 
150 lat rybnickiej kolei.




Godz. 1330 – 1400 Dyskusja oraz wnioski końcowe



Godz. 1400 Zakończenie